Page 118 - BES2017_TR

Bireysel Emeklilik Sistemi 2017 Yılı Gelişim Raporu

Otomatik Katılım Nedir?

4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nun 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe giren otomatik
katılıma ilişkin hükümleri uyarınca,

• Türk vatandaşı veya mavi kartlı,
• 45 yaş ve altında,
• Özel sektörde veya kamuda ya da 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20 nci maddesi kapsamında
kurulmuş olan sandıkların iştirakçisi olarak çalışan veya çalışmaya başlayanlar

bireysel emeklilik sistemine otomatik olarak işverenleri tarafından dahil edilmektedir. Bu çerçevede, işverenler
çalışanlarının, özel sektör için prime esas kazançlarının, kamu için ise emeklilik keseneğine esas aylığın en az
%3’ünü sisteme aktarmaya başlamıştır.

Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) amaçları özetle şu şekilde sıralanabilir;

• Çalışanların emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir
gelir sağlayarak refah düzeyini yükseltmek,
• Ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratmak,
• I·stihdamı arttırmak,
• Ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmak.

OKS; gönüllü BES’te olduğu gibi, tasarrufların toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu para ya da maaş
ödenmesi esasına dayanır. Bu sistem, Sosyal Güvenlik Kurumunun sağladığı sağlık hizmetleri veya diğer hizmetleri
sunmaz. OKS, zorunlu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır.

Gönüllü BES’in altyapısını kullanan OKS için BES’te uygulanan benzer kurallar uygulanmaktadır. Bu kapsamda,
otomatik katılım sisteminde bulunan çalışanlara da maaşlarından kesilerek ödenen katkı paylarının %25’ine karşılık
gelen tutar, devlet katkısı olarak çalışanların otomatik katılım hesabına kaydedilmektedir. Bir katılımcının bir takvim
yılı içinde alabileceği devlet katkısı tutarı, ilgili yıla ilişkin toplam brüt asgari ücret tutarının %25’ini geçemez.

Ayrıca, sisteme ilk girişte bir defaya mahsus olmak üzere 1.000 TL ilave devlet katkısı da çalışanların hesabına
kaydedilmektedir.

Çalışan, otomatik katılım devlet katkısı hesabıda kayıtlı bu tutarların;
• Sistemde en az 3 yıl kalırsa %15’ine,
• Sistemde en az 6 yıl kalırsa %35’ine,
• Sistemde en az 10 yıl kalırsa %60’ına,
• Emekli olması, vefat etmesi ya da maluliyeti halinde %100’üne hak kazanmaktadır.

Otomatik katılım uygulaması kapsamına giren işverenler, Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş en az bir
emeklilik şirketi belirlemek ve bu emeklilik şirketiyle çalışanları sisteme dahil etmek üzere sözleşme yapmakla
yükümlüdür.

Çalışanlar maaşlarından kesilen katkı paylarının yatırıma yönlendirileceği fonları seçim hakkına sahiptir. Çalışanlara
sunulan tüm fonlar için yıllık fon toplam gider kesintisi oranı en fazla % 0,85 olarak uygulanmaktadır. Fonlara, fon
toplam gider kesintisi dışında herhangi bir kesinti uygulanamamaktadır.

İşveren tarafından çalışan maaşlarından kesilerek emeklilik şirketindeki otomatik katılım hesaplarına aktarılan katkı
payları, herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksızın emeklilik yatırım fonlarında değerlendirilir. Fonlar uzman portföy
yöneticileri tarafından yönetilir ve fon portföyündeki varlıklar Takasbank tarafından saklanır.

Çalışanlar, sistemde kaldıkları süre boyunca katkı payı ödemeye 3 aya kadar ara verebilir ve istediklerinde ödemeye
yeniden başlayabilmekteler.

OKS Verileri 116